Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu Türkiye-ABD İş Konseyi (TAİK), ABD’nin önde gelen danışmanlık şirketlerinden Boston Consulting Group (BCG) iş birliğiyle, iki ülke liderlerinin belirlediği 100 milyar dolarlık ticaret hedefi doğrultusunda 2019 ve 2020 yıllarında bir rapor hazırladı.
Türkiye-ABD Özel Sektörünün yürüttüğü Dış Ticaret İlişkilerinin Geliştirilmesi Projesi kapsamında hazırlanan bu rapor, iki ülkenin ticaret hacminin nasıl artırılabileceğine dair kapsamlı bir yol haritası sundu. Bu noktada küresel ekonomik dalgalanmalar ve uluslararası ticaretteki yeni trendler doğrultusunda ekonomik bağların daha da güçlendirilmesi amacıyla bugün ilişkilerin güncellenmesine yönelik çalışmalar başlatıldı.
Stratejik sektörlerde ticarete yönelik yol haritası
Bu rapor için iş dünyası temsilcilerinden görüş ve öneriler istendi. Yeni raporda beyaz eşya, tekstil, hazır giyim, otomotiv, sivil gemi inşası, turizm, teknoloji, elektrik-elektronik, nükleer ve üçüncü ülkelerle ortaklıklar gibi hedef devletler ve öncelikli alanlar ele alınacak. Bu kapsamda iki ülke iş dünyası için ortak fırsatları geliştiren güncel bir yol haritası oluşturulacak.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, geçen yıl ABD’ye söz konusu sektörlerde ihracat 856 milyon dolar hazır giyim, 774,1 milyon dolar elektrikli-elektronik ürünler, 38,8 milyon dolar ise gemi, yat ve hizmetler ihracatı olarak gerçekleşti. Otomotiv sektöründe geçen yıl ABD’ye ihracat, bir önceki yıla göre %18,9 artışla 1,2 milyar dolara ulaştı.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre, geçen yıl ABD’ye yapılan toplam ihracat, bir önceki yıla göre yüzde 9,9 artışla 16,4 milyar dolar olarak gerçekleşti. İki ülke arasındaki dış ticaret hacmi istikrarlı bir artış izlerken, ikili ticaret hacmi 2024 yılında 32,6 milyar dolara ulaştı. Aynı dönemde Türkiye, ABD ile ticarette 124,9 milyon dolar dış ticaret fazlası kaydetti.
“Dengeli yakınlaşma” dönemi
Türkiye ile ABD arasında uzun süredir devam eden ticari ilişkiler olumlu ve büyüyen bir ekonomik tablo yaratırken, özellikle stratejik sektörlerdeki ortaklık potansiyeli de bir kez daha masaya yatırılıyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın geçtiğimiz ay New York’ta düzenlenen 80. Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’ndaki temasları ve Washington’da ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmesi, ikili ilişkilerde yeni bir “dengeli yakınlaşma” döneminin başlangıcı olarak görülüyor. Bu temaslarda iki ülkeyi 100 milyar dolarlık ticaret hedefine yaklaştıracak adımlar görüşülürken, imzalanan “Sivil ve Nükleer Stratejik İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı” nükleer enerji alanındaki ortaklığı derinleştirecek bir hamle oldu.
Karşılıklı yatırımlar artıyor
Amerika Birleşik Devletleri, Türkiye’nin ikinci büyük ihracat pazarı ve beşinci büyük ithalat pazarı olmasına rağmen, Türk şirketleri son dönemde bu ülkede daha kaliteli, ileri teknolojiye dayalı uzun vadeli yatırımlar yapmaya başladı. Türk şirketlerinin ABD’deki yatırımları 13,2 milyar dolara ulaşırken, Amerikalı şirketlerin Türkiye’deki yatırımları 15,7 milyar doları buldu.
Türkiye’de 2.000’den fazla ABD sermayeli şirket faaliyet gösterirken, karşılıklı yatırımlar da artmaya devam ediyor. Bu bağlamda bilişim ve uzay başta olmak üzere diğer stratejik sektörlerdeki yatırımlar ve işbirlikleri önemli fırsat alanları olarak görülüyor.
